
کتاب «معماری و راز جاودانگی (راه جاودانۀ ساختن)- ویراست سوم» به چاپ دوم رسید.
چاپ دوم کتاب «معماری و راز جاودانگی (راه جاودانۀ ساختن)- ویراست سوم» نوشتۀ کریستوفر الکساندر و ترجمه دکتر مهرداد قیومی بیدهندی، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، در سال 1403 در 494 صفحۀ رقعی در انتشارات دانشگاه منتشر شده است و با قیمت 2.960.000 ریال عرضه میشود.
کمتر کسی است که از وضع معماری و شهر در جهان معاصر خشنود باشد. همه کمابیش میدانند که بیشتر محیطهای خرد و کلانی که امروزه در آنها بهسر میبرند، از خانه و محل کار و کوچه و خیابان، نه دلنشین است و نه کارآمد. همچنین بیشتر انسانها از محیطهایی که بهدست معماران یا عامۀ مردم تا پیش از دوران مدرن ساخته شده است لذت میبرند. این خوشایندی محیطهای سنتی فقط برآمده از حس نوستالْژیک ما نیست؛ بلکه کارآمدی و زیبایی آنها برای مردمان روزگار پدید آمدن آنها نیز در مطالعات تاریخی نشان داده شده است. همچنین روشن شده است که معماری و شهر سنتی با محیط طبیعی سازگارتر و در نتیجه پایدارتر است و به محیط زیست آسیب کمتری میرساند. چرا در روزگاری که نه شرکتهای بزرگ معماری و ساختمان و شهرسازی وجود داشت و نه معمارانِ مجلهای و نه آموزش دانشگاهی معماری، معماری و شهرسازی اینقدر کارآمدتر بود؟
کریستوفر الکساندر (۱۹۳۶- ۲۰۲۲)، معمار و نظریهپرداز برجستۀ اتریشیـ امریکایی، همۀ عمر حرفهایاش را بر سر پاسخ به این پرسش گذاشت. او به این نتیجه رسید که معماری و شهر سنتی در هر فرهنگ مبتنی بر زبانی بود ساخته از «الگو»هایی پایدار و کمابیش فارغ از زمان که در هر زمانه خود را با مقتضیات آن زمانه وفق میداد. این الگوها مجموعهای از کارکردها و کالبدها بود که حالت و کیفیتی خوشایند در فضا ایجاد میکرد. این کیفیت را میتوان دریافت، اما نمیتوان بر آن نامی گذاشت؛ و این همان چیزی است که بیشتر محیطهای امروز ما از آن بیبهره است.
الکساندر در مجموعۀ آثار نوشتاری، و همینطور آثار معماری و فعالیتهای آموزشی و پژوهشیاش، کوشید نشان دهد که راه نجات معماری امروز نیز ساختن زبانهای الگوست؛ زبانهایی منسجم که به ایجاد محیطهایی منسجم میانجامد. کتاب معماری و راز جاودانگی: راه جاودانۀ ساختن از مهمترین آثار او برای توضیح مبانی و مقدمات لازم برای درک این اندیشه است. در این کتاب، اندیشۀ «زبان الگو» را به شیواترین و سادهترین زبان معرفی کرده است. این کتاب را نه میتوان در زمرۀ کتابهای متعارف نظریۀ معماری طبقهبندی کرد و نه دستورهای طراحی و راهنماهای عملی؛ بلکه گونهای خاص خود دارد.
کتاب در چهار بخش و ۲۷ فصل کوتاه تبویب شده است. الکساندر همچنان که محیط مطلوب را محیطی منسجم میبیند که باید به کل آن نظر کرد، کتاب خود را نیز چون کلی منسجم تنظیم کرده است. برای اینکه خواننده، حتی در فرصت کم، بتواند تصویری از این کل بهدست آورد و ناگزیر نشود پارههایی از آن بخواند، جملات اصلی هر فصل را با حروف مایل مشخص کرده است؛ بهنحوی که اگر خواننده حتی فقط یک ساعت وقت داشته باشد، با خواندن همین جملات اصلی، تصویری مجمل از کلیت کتاب به دست آورد.
دانشجویان و علاقهمندان میتوانند برای خرید این کتاب به دفتر فروش مرکز نشر آثار علمی دانشگاه شهید بهشتی واقع در ساختمان فنّاوری اطلاعات (IT)، طبقۀ همکف مراجعه کنند یا از طریق وبگاه این مرکز برخط سفارش دهند. همچنین خرید فایل الکترونیک کتاب نیز از وبگاه «فیدیبو» و «طاقچه» امکانپذیر است.